Vrasja që mund të trondisë botën
Një goditje shumë e rëndë i është shkaktuar Hamasit: lideri i lëvizjes terroriste palestineze, Ismail Haniyeh, u vra në agim nga një sulm në Teheran, ku ndodhej pas pjesëmarrjes në ceremoninë e inaugurimit të presidentit të ri iranian.
Konfirmimi erdhi nga organizata që kreu masakrën kundër hebrenjve më 7 tetor: përgjegjësitë iu atribuuan një sulmi të Tel Avivit, i përcaktuar si “një sulm burracak sionist”. Sipas asaj që raportohet nga një burim iranian, raketa ishte nisur nga një vend tjetër dhe jo nga brenda Iranit.
“Ne jemi në një luftë të vazhdueshme kundër armikut okupator dhe rezistenca nuk përfundon me vrasjen e udhëheqësve të tij,” tha Abdul Salam Haniyeh, një nga djemtë e Ismailit. I cili nënvizoi se “Hamasi do të vazhdojë të rezistojë deri në çlirimin e Palestinës”. Vrasja është e destinuar të shkaktojë një tjetër përshkallëzim serioz në Lindjen e Mesme: Musa Abu Marzouk, një anëtar i byrosë politike të Hamasit, deklaroi se ajo që ndodhi “nuk do të mbetet e pandëshkuar”. Dhe ndërkohë, Turqia, Irani dhe Rusia kanë dënuar Izraelin.
Kush ishte Haniyeh
Haniyeh ishte udhëheqësi i përgjithshëm i Hamasit. Në vitin 1980 ai u bë anëtar drejtues i lëvizjes dhe mori detyrën si udhëheqës politik në vitin 2017, nga Khaled Meshaal. I lindur në Al-Shati më 29 janar 1962, ai u diplomua në Universitetin Islamik të Gazës për gjuhë dhe letërsi arabe. Për një periudhë shumë të shkurtër, nga viti 2006 deri në vitin 2007, ai ishte kryeministër i Autoritetit Kombëtar Palestinez.
Për më tepër, nga viti 2014 deri në vitin 2017 ai ka vepruar si kreu i administratës së Rripit të Gazës. Nga viti 2017 deri në vitin 2024 ai u bë kreu i byrosë politike të Hamasit. Në vitin 2019 ai u largua nga Rripi i Gazës për të jetuar dhe punuar në Doha, Katar. Detyra e kryer nga Haniyeh nuk duhet të ngatërrohet me atë të Yehya Sinwar, i cili është lideri i Hamasit në Gaza dhe konsiderohet organizatori i sulmit të 7 tetorit.
Izraeli: “Tani një botë pak më e mirë”
Anëtari i parë i qeverisë izraelite që foli pas vdekjes së Haniyeh ishte Amichay Eliyahu, Ministër i Trashëgimisë: “Vdekja e tij e bën botën pak më të mirë.” Për Eliyahun, koha e marrëveshjeve imagjinare të paqes/dorëzimit dhe mëshirës ndaj atyre që shkaktuan gjakderdhje në Izrael ka përfunduar. “Është mënyra e duhur për të pastruar botën nga ky pisllëk. Grushti i hekurt që do t’i godasë është ai që do të sjellë paqe dhe pak rehati dhe do të forcojë aftësinë tonë për të jetuar në paqe me ata që dëshirojnë paqen,” shtoi ai.
Ebu Mazen: “Bashkohuni dhe rezistoni”
Nuk vonoi reagimi i Mahmud Abbas, i njohur si Ebu Mazen, duke e cilësuar sulmin ndaj Haniyeh si “burracak”. Presidenti palestinez i bëri thirrje popullit të tij që të bashkohet kundër Izraelit, duke i nxitur ata të “bashkohen, të qëndrojnë të duruar dhe të qëndrojnë të vendosur kundër pushtimit izraelit”. Ndërkohë, raporton LaPresse, fraksionet politike të territorit të pushtuar kanë thirrur një seri protestash kundër vrasjes.
Turqia sulmon Izraelin
Në një njoftim, Ministria e Jashtme e Turqisë drejtoi gishtin drejt qeverisë së drejtuar nga Benjamin Netanyahu: “Ajo nuk synon të arrijë paqen”. Diplomacia e Ankarasë pohon se vrasja e Haniyeh ka për qëllim përhapjen e luftës në Gaza në shkallë rajonale. “Nëse komuniteti ndërkombëtar nuk ndërhyn për të ndaluar Izraelin, rajoni do të përballet me konflikte shumë më serioze”, thuhet në të. Pra, botës i është kërkuar të ndalojë shtetin hebre përpara se konflikti të përhapet më tej.
Dënimi i Rusisë: “I papranueshëm”
Menjëherë pas kësaj mbërriti edhe qëndrimi i Rusisë, duke folur me fjalët e Mikhail Bogdanov, për një “vrasje politike absolutisht të papranueshme”, e cila rrezikon të ketë efektin e një përshkallëzimi të ri të tensioneve. “E gjithë kjo është shumë e keqe”, shtoi zëvendësministri i Jashtëm rus. Frika e Moskës është se episodi mund të ketë pasoja në negociatat e Dohas.
Mbledhje emergjence në Iran
Për Nasser Kanaani, zëdhënës i Ministrisë së Jashtme iraniane, vrasja e Haniyeh do të ketë efektin e forcimit të “lidhjes së thellë dhe të pazgjidhshme midis Republikës Islamike të Iranit, Palestinës së dashur dhe forcave të rezistencës”. Këshilli i Lartë i Sigurisë Kombëtare i Iranit thirri menjëherë një mbledhje urgjente, e cila po mbahet në rezidencën e liderit suprem Ali Khamenei.
Komandanti i Forcave Quds, i cili mbikëqyr rrjetin militant të milicive të lidhura me Iranin, besohet të jetë gjithashtu pjesëmarrës. Rreziqet e mundshme janë një vonesë prej disa muajsh për një armëpushim në Gaza dhe një hakmarrje nga grupet militante të mbështetura nga Irani në rajon. / bota.al